زمین‏‌شیمی و زمین‏‌شناسی ایزوتوپی گنبدهای آداکیتی ‏منطقة چکنه در جنوب قوچان (شمال‏‌خاوری ایران)‏

Authors

  • ایوب طاهری گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
  • حبیب‌اله قاسمی گروه پترولوژی و زمین‌شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
  • سارا گردیده گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
  • مهدی رضایی کهخایی گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
Abstract:

گنبد‏‏‌های نیمه آتشفشانی منطقة چکنه با ترکیب داسیت و تراکیت و سن میوسن، در 110 کیلومتری شمال‌خاوری سبزوار جای دارند و بخشی از پهنه ماگمایی شمال سبزوار- جنوب قوچان به‌شمار می‌روند. سنگ‌های سازندة این گنبدها بافت‏‏‌های گوناگونِ پورفیری، غربالی، جریانی و گلومروپورفیری دارند و از کانی‏‏‌های اصلی پلاژیوکلاز و آمفیبول ساخته شده‌اند. نمودارهای بهنجارشده و چندعنصری نسبت به ترکیب کندریت و گوشتة اولیه برای این سنگ‌ها نشان‌دهندة غنی‌شدگی نسبی این سنگ‌ها از عنصرهای خاکی نادر سبک و لیتوفیل بزرگ یون (LILEs) و تهی‌شدگی نسبی آنها از عنصرهای خاکی نادر سنگین (HREEs) و عنصرهای با شدت میدان بالا (HFSE) هستند. سرشت کالک‌آلکالن و ناهنجاری منفی آشکار در عنصرهای با شدت میدان بالا (مانند: Nb، P و Ti) و مقدار نسبت 12LaN/YbN> در این سنگ‌ها نشان‌دهندة ویژگی‏‏‌های ماگماهای مرتبط با حاشیة فعال قاره‏‏‌ای است. برپایة مقدار SiO2، نسبت بالای Sr/Y، نسبت کم Na2O/K2O، و مقدارهای کم Y، Yb، Cr و Mg#، این سنگ‌ها سرشت آداکیت‏‏‌های پرسلیس (HSA) را دارند. گمان می‏‏‌رود ماگمای سازندة این گنبدها از ذوب‌بخشی سنگ خاستگاه اکلوژیتی یا گارنت‌آمفیبولیتی حاصل از دگرگونی سنگ‌کرة اقیانوسی فرورونده نئو‏‏‌تتیس سبزوار به زیر لبه جنوبی پهنه البرز خاوری در زمان میوسن پدید آمده است. در گنبدهای آداکیتی چکنه، مقدار نسبت‏‏‌های ایزوتوپی اولیه 87Sr/86Sr برابر با 7039/0- 7043/0 و ɛNd10Ma برابر با 9/2 تا 98/4 است. این مقدارها با ویژگی‏‏‌های ایزوتوپی در ترکیب‌های آداکیتی پدیدآمده از ذوب سنگ‌کرة اقیانوسی فروروندة سنوزوییک کاملاً همخوانی دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و سن پرتو سنجی گنبدهای آداکیتی پرسیلیس کمان قاره‌ای نئوژن، جنوب قوچان

Neogene high silica adakitic domes of south Quchan, cropped out in the northern part of the Quchan-Esfarayen Cenozoic magmatic arc (north of Sabzevar ophiolitic and metamorphic belt). In this volcanic belt, magmatic activities has been started since Eocene (about 40 Ma ago) and continued to Plio-Pleistocene (about 2 Ma ago). The ages of volcanic rocks range from Eocene to Plio-Pleistocene from ...

full text

سن‌سنجی U-Pb بر بلورهای زیرکن، نسبت‌های ایزوتوپی Sr-Nd و زمین شیمی گنبدهای آداکیتی نئوژن کمان ماگمایی قوچان- اسفراین، شمال شرق ایران

Quchan- Esfarayen magmatic belt (north of Sabzevar) include Neogene adakitic domes with andesite to rhyolite in composition which is cut by Jurasic sedimentary rocks, Eocene volcano-sedimentary rocks, Miocene sedimentary rocks and even occasionally Peliocene conglomerate. The main minerals of these rocks are plagioclase and amphibole with various textures such as felsitic porphyry, microlitic p...

full text

پتروژنز گنبدهای آداکیتی کم‌سیلیس سهل (جنوب شاهرود، جنوب‌خاوری استان سمنان)

منطقه سهل در جنوب شاهرود، بخشی از شمال پهنه ساختاری ایران‎مرکزی است که در آن توالی ستبری از سنگ‎های آتشفشانی و آتشفشانی-رسوبی، به سن پالئوسن تا ائوسن‎ میانی، رخنمون دارند. در درون این توالی،سنگ‎های آذرین نیمه‌ژرف، به شکل گنبد، دایک و سیل با ترکیب بیشتر تراکی‌آندزی‌بازالتی و تراکی‌آندزیتی، نفوذ کرده و جای گرفته‌اند. در این سنگ‎های آذرین، انکلاوهای گوناگونی با سرشت آمفیبولیتی، گنیسی، هورنبلندیتی،...

full text

سنگشناسی و زمین شیمی داسیتهای آداکیتی کالدرای نئوژن قره چای، جنوب خاور قوچان

کالدرای نئوژن قره چای در 30 کیلومتری جنوب خاور قوچان، در زون بینالود واقع شده است. سنگ های آتشفشانی این کالدرا دارای ترکیب غالب داسیتی و بافت های متنوع پورفیری، غربالی، جریانی بوده و از پلاژیوکلاز و آمفیبول تشکیل شده اند. نمودارهای چندعنصری و بهنجار شده نسبت به ترکیب کندریت و گوشته اولیه برای این سنگ ها، نشان دهنده غنی شدگی نسبی آنها از عنصرهای خاکی نادر سبک و لیتوفیل بزرگ یون و تهی شدگی نسبی آ...

full text

نقش ساختارهای زمینشناسی و سنگشناسی در تغییرات کمی و کیفی آبخوانهای منطقة اشتهارد

آبخوان اشتهارد بخشی از حوضة آبریز رودخانة شور محسوب می‌شود. پتانسیل آبی در مناطق مختلف حوضة اشتهارد، به‌دلیل تنوع سازندها و ساختارهای زمین‌شناسی متفاوت است. در این مقاله به ارتباط ویژگی‌های کمی و کیفی منابع آب با ویژگی‌های زمین‌شناسی محدوده به‌لحاظ سنگ‌شناسی و ساختاری پرداخته شده است. به این منظور با تعیین محدوده در منطقة اشتهارد به بررسی میدانی و شناسایی و پراکندگی سازند‌های زمین‌شناسی و موقعی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 4

pages  25- 48

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023